Рубрика: Աշխարհագրություն

Դասի հղում ։

1. Որո՞նք են տնտեսության զարգացման նախադրյալները
   Գյուղատնտեսություն, արդյունաբերություն, սպասարկման ոլորտ, նյութական և հոգևոր պահանջմունքների բավարարում, բնական պայմաններ, ռեսուրսներ, աշխարհագրական դիրք, եղանակ:
   
2. Նշեք 5 երկիր որտեղ տնտեսության առաջատար ճյուղը
   ա) գյուղատնտեսությունն է
   Կանադա, Ավստրիա
   բ) արդյունաբերությունն է
   ԱՄՆ, Գերմանիա
   գ) սպասարկման ոլորտն է
   Իտալիա,
3. Ի՞նչ ազդեցություն ունի երկրի աշխարհագրական դիրքը երկրի տնտեսության զարգացման վրա. բերել օրինակներ:
   Աշխարհագրական դիրքը մեծ ազդեցություն ունի գյուղատնտեսության վրա: Գյուղատնտեսության մեջ մտնում է որսորդությունը, իսկ եթե երկրի դիրքը այնպիսին է, որ չկան անտառներ, կարող ենք վստահ ասել, որ այնտեղ չի կարող զարգանալ գյուղատնտեսության այդ ոլորտը:
4. Ի՞նչ ազդեցություն ունի հարևան երկրների ազդեցությունը երկրի տնտեսության զարգացման վրա. բերել օրինակներ:
   Երկրի արդյունաբերությունը կարող է շատ քիչ զարգացում ունենալ, եթե երկիրը չունենա նավթ: Այսինքն կարող ենք հետևություն անել, որ երկրի համար բնական ռուսուրսները շատ մեծ ազդեցություն ունի, հատկապես արդյունաբերության ոլորտում:

Ռասայական կազմ\

https://karinedadoyan.art.blog/wp-content/uploads/2021/12/new-d09fd180d0b5d0b7d0b5d0bdd182d0b0d186d0b8d18f-microsoft-powerpoint.pptx

1. Ի՞նչ տարբերություն կա բնական ռեսուրսների և բնական պայմանների միջև:
   Բնական ռեսուրսերի օգտագործումն է տնտեսական աճի համար, երբեմն նաև շրջակա միջավայրի վատ թարմացման հաշվին։
   Բնական պայմաններ՝ բնության օբիեկտներ երևույթների ամբողջությունը, որը գոյություն ունի մարդկանց գործունեյությունից անկախ։
2. Կարո՞ղ է բնական պայմանը ժամանակի ընթացքում դառնալ բնական ռեսուրս, բերել օրինականեր:
   Այո
3. Նշե՜ք հինգ սպառվող չվերականգնվող ռեսուրս և հինգ սպառվող վերականգնվող ռեսուրս:
   Արեգակնային, քամու, մակընթացության, երկրաջերմային էներգիաները
4. Նշե՜ք հինգ ռեսուրս, որոնց սպառվելու դեպքում կարելի է փոխարինել այլ ռեսուրսով:
   Բամբակ, փայտ, քար, ավազ,խոտ,։

 Դասի հղում՝

1․ Բնակչության վերարտադրության վրա ի՞նչ գործոններ են ազդում։
Որպես կանոն, բնակչության կրթական եւ մշակութային մակարդակի բարձրացման, քաղաքային բնակչության թվի ավելացման, տնտեսության մեջ կանանց ակտիվ ներգրավման, բնակչության ծերացման, երեխաների կրթության ու դաստիարակության վրա կատարվող ծախսերի աճին զուգընթաց ծնելիությունը նվազում է։ Այսինքն` քաղաքներում ապրող, բարձր կրթական ու մշակութային մակարդակ ունեցող, աշխատող եւ ուշ ամուսնացող կանանց ընտանիքներում երեխաների թիվն ավելի փոքր է, քան գյուղական վայրերում ապրող չքավոր ու ցածր կրթական մակարդակ ունեցող եւ վաղ ամուսնացող կանանց ընտանիքներում:

2․ Զարդացած և զարգացող երկրներում ի՞նչ ժողովրդագրական քաղաքականություն են իրականացնում։
Առաջին տիպին են պատկանում Եվրոպայի եւ Հյուսիսային Ամերիկայի տնտեսապես զարգացած երկրները։ Այդ երկրներին բնորոշ է բնական աճիմիջինից (1,1% կամ 11‰)համեմատաբար ոչ բարձր ցուցանիշները։ Իսկ եվրոպական մի շարք երկրներում վերջին տասնամյակներին բնակչության ծերացման եւ տնտեսական դժվարությունների հետեւանքով նկատելիորեն պակասել է ծնելիությունը (միջին հաշվով մեկ ընտանիքում 1-2 երեխա),եւ մի փոքր ավելացել է մահացությունը։ Դա նշանակում է, որ բնակչության բնական աճը բացասական է (նեղացված վերարտադրություն), եւ արդյունքում տեղի է ունենում բնակչության թվի նվազում` դեպոպուլյացիա։ Եթե նման վիճակը պահպանվում է երկար տարիներ, այն ընդունված է գնահատել որպես ժողովրդագրական ճգնաժամ։Բնակչության վերարտադրության երկրորդ տիպին են պատկանում Ասիայի, Աֆրիկայի եւ Լատինական Ամերիկայի զարգացող երկրները։ Այդ երկրներին բնորոշ են ծնելիության եւ բնական աճի միջինից բարձր ցուցանիշները եւ մահացության համեմատաբար ցածր կամ չափավոր ցուցանիշներ (20‰-ից ոչ պակաս)։ Եթե այժմ աշխարհում միջին հաշվով մեկ ընտանիքում հաշվվում է 3-4 երեխա, ապա Աֆրիկայի եւ Ասիայի հետամնաց ագրարային երկրներում՝ 6-7 երեխա։

3․ Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 15 պետություններ, որոնք պատկանում են վերարտադրության առաջին տիպին։

4․ Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 15 պետություն, որոնք պատկանում են վերարտադրության երկրորդ տիպին։

5․ Նշված երկրները դասավորել ըստ վերարտադրության առաջին և երկրորդ տիպի․

Կանադա, Բրազիլիա, Նիգերիա, Սուդան, Ֆրանսիա, Իսպանիա, Սինգապուր, Չիլի, Ավստրիա, Չինաստան, Մեծ Բրիտանիա, Մեքսիկա, Արգենտինա, Հունաստան, Իտալիա, Լյուքսենբուրգ, Ղազախստան, Նորվեգիա, Գերմանիա, Հնդկաստան, Չադ, Պակիստան, Մոնղոլիա, Բելառուս, Բոլիվիա, Ավստրալիա։

Առաջին տիպի
Ֆրանսիա Ճապոնիա, Պորտուգալիա Բելգիա, Ռուսաստան Գերմանիա, Կանադա Իտալիա, Չինաստան Մալթա, Ուկրաինա Նոր Զելանդիա,Իսպանիա Հունաստան

Երկրորդ տիպի
Նիգերիա Հնդկաստան, Սաուդյան Արաբիա Ալժիր, Արգենտինա Քենիա, Սիրիա Կամերում, Պակիստան

1. Ի՞նչ տարբերություն կա բնական ռեսուրսների և բնական պայմանների միջև:
   Բնական ռեսուրսների օգտագործումն է տնտեսական աճի օգտագործումն է տնտեսական աճի համար՝ երբեմն նաև շրջակա միջավայրի վատ թարմացման հաշվին։
2. Կարո՞ղ է բնական պայմանը ժամանակի ընթացքում դառնալ բնական ռեսուրս, բերել օրինականեր:
   Այո հնարավոր է։
3. Նշե՜ք հինգ սպառվող չվերականգնվող ռեսուրս և հինգ սպառվող վերականգնվող ռեսուրս:
4. Նշե՜ք հինգ ռեսուրս, որոնց սպառվելու դեպքում կարելի է փոխարինել այլ ռեսուրսով:

1. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել ռասսաների տարածման շրջանները։
2.  Գրել հետևյալ երկրներում գերիշխող դավանանքը՝ նշելով նաև համաշխարհային կրոնի ուղղությունը. Արգենտինա, Իսրայել, Ճապոնիա, Չինաստան, Ռուսաստան, Ֆրանսիա, Կանադա, ԱՄՆ, Իրան, Սաուդյան Արաբիա, Ալժիր, Նիգեր, Վիետնամ, Նիդերլանդներ, Կազախստան, Ուկրաինա, Թուրքիա, Ուրուգվայ, Վրաստան, Բրազիլիա, Ավստրալիա, Մոնղոլիա, Հունաստան, Լեհանստան, Հս. Կորեա, Հայսատան:
3. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 5 բազմազգ (պոլիեթնիկ) և 5 միազգ  (մոնոէթնիկ) երկիր:

1․ Ի՞նչ է ուսումնասիրում հասարակական աշխարհագրությունը։ /0,5 միավոր/

Հասարակական աշխարհագրություն, ուսումնասիրում է բնակչության և տնտեսության տեղաբաշխման օրինաչափություններն ամբողջ աշխարհում։

2․ Նշե՜լ սխալ տարբերակը․

Աշխարհագրության մեջ պետությունները խմբավորում ենք ըստ․ /0,5 միավոր/

• տարածքի
• բնակչության թվի
• աշխատանքային ռեսուրսի
• աշխարհագրական դիրքի

3․ Լրացնել նախադասությունները։ /1 միավոր/

Աշխարհի պետությունները ըստ պետական կառավարման ձևի լինում են  միապետությունների և հանրապետությունների։ ։ Գոյություն ունի հանրապետության երկու տեսակ նախագահական և խորհրդարանական ։Նախագահական հանրապետությունում նախագան ընտրվում է ժողովրդի կողմից պարբերաբար կատարվող ընտրությունների միջոցով։ Խորհրդարանական հանրապետության դեպքում նախագահն ընտրվում է խորհրդարանի կողմից։

4․Ո՞ր պնդումն է ճիշտ.   /0,5 միավոր/

1. Աշխարհի երկրների մեծ մասը կառավարման ձևով միապետություն է:
2. Նախագահական հանրապետությունում երկրի նախագահն ընտրվում է պառլամենտի (խորհրդարանի) կողմից:
3. Աշխարհի երկրների ճնշող մեծամասնությունը տարածքային կառուցվածքով ունիտար (միացյալ) են:
4. Դաշնային պետության տարածքային միավորներն ունեն բացարձակ պետա­կան անկախություն:

5․ Երկրագնդի վրա կամ դրա որևէ տարածքում բնակվող մարդկանց ամբողջությունը կոչվում է.     /0,5 միավոր/

1. ռասա
2. ազգ
3. աշխատանքային ռեսուրս
4. բնակչություն

6․ Կրոնապետություն է.        /0,5 միավոր/

1. Մոնակոն
2. Թուրքիան
3. Մեծ Բրիտանիան
4. Վատիկանը

7․ Աշխարհում բնակչության մեծ կուտակումներ ունեցող գլխավոր արեալներից չէ. /0,5 միավոր/

1. Ավստրալիան
2. Արևմտյան Եվրոպան
3. Արևելյան Ասիան
4. ԱՄՆ–ի հյուսիս–արևելքը

8․ Բնական շարժի հետևանքով սերունդների հերթափոխման գործընթացը կոչվում է.  /0,5 միավոր/

1. բնակչության կազմ
2. բնակչության բնական աճ
3. բնակչության մեխանիկական շարժ
4. բնակչության վերարտադրություն

9․Երկրի տարածքը 40 հազ. կմ² է, բնակչության թիվը` 6 մլն մարդ: Բնակչության միջին խտությունը կլինի.        /0,5 միավոր/

1. 150 մարդ/կմ²
2. 200 մարդ/կմ²
3. 100 մարդ/կմ²
4. 180 մարդ/կմ²
   
   

10․ Ի՞նչ է ժողովրդագրական պայթունը․ /1 միավոր/

Ժողովրդական պայթունը ժողովրդի կտրուկ աճն է։

11․ Ի՞նչ ժողովրդագրական քաղաքականություն  իրականացնում զարգացած և զարգացող երկրները․ /1 միավոր/ 

Տնտեսական, վարչա-իրավական, դաստիարակչական, քարոզչական և այլ ձեռնարկումների համակարգ է, որի օգնությամբ պետությունն իր համար ցանկալի ուղղությամբ ներգործում է բնակչության բնական շարժի, ծնելիության վրա։

12․   Ի՞նչ է բնակչության վերարտադրությունը․ /1 միավոր/
Բնակչության սերունդների ծնելիության եւ մահացության նորացման, հերթափոխման գործընթացը անվանում են բնակչության վերարտադրություն:  

13․ Ի՞նչ է միգրացիան․/1 միավոր/
Միգրացիան բնակչության բռնի կամ կամավոր տեղաշարժն է։
Մի երկրից մյուսը կամ նույն երկրում կապված մշտական կամ ժամանակավոր բնակավայրը փոխելու հետ:

14․ Թվարկե՜լ միգրացիայի դրդապատճառները․ /1 միավոր/
Միգրացիայի դրդապատճառները՝ էկելոգիայի վատ լինելը, բնական աղետները, երկրի զարգացումը, կլիման և այլն։

Դասագրքի հղումը

1,Ներքոհիշյալ երկրները դասավորել ըստ տարածքի մեծության հետևյալ խմբերում, գերխոշոր, խոշոր, միջին, փոքր
Նիդերլանդներ, ֆրանսիա, Գերմանիա, Իրան, Պակիստան, Մոնղոլիա, Հայաստան, Ուկրաինա, Արգենտինա, Մոնակո, Անդորրա, Իսրայել, Ռուսաստան, Նիգերիա, Ավստրալիա, Կամերուն։

Ռուսաստան
Ավստրալիա
Արգենտինա
Իրան
Մոնղոլիա
Նիգերիա
Պակիստան
ֆրանսիա
Ուկրաինա
Կամերուն
Գերմանիա
Նիդերլանդներ
Հայաստան
Իսրայել
Անդորրա
Մոնակո

2,Ներքոհիշյալ երկրները դասավորել ըստ բնակչության թվի նվազման

Նիգերիա, Ալբանիա, Բելգիա, Իտալիա, Մեքսիկա, Բրազիլիա, Եգիպտոս, Կիպրոս, Ճապոնիա, Ուրուգվայ, Լիբանան, Սիրիա
Ճապոնիա
Բրազիլիա
Նիգերիա
Մեքսիկա
Եգիպտոս
Իտալիա
Բելգիա
Լիբանա
Ուրուգվայ
Կիպրոս
Ալբանիա

3,Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել տարծքով ամենամեծ 15 պետությունները

4,Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել բնակչության թվով խոշոր 15 երկրները։