Рубрика: Քիմիա

Պատասխանել հարցերին

1. Սահմանե՛ք քիմիական բանաձև հասկացությունը։
   Քիմիական բանաձևը նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է քիմիական տարրերի նշաններով և ինդեքսներով։
2. Ի՞նչ է ինդեքսը,և ե՞րբ է այն օգտագործվում։
   Թիվը, որը բանաձևում գրվում է քիմիական նշանից ներքև և աջ, անվանվում է ինդեքս։
3. Ի՞նչ տեղեկություն է 《հաղորդում》քիմիական բանաձևը նյութի վերաբերյալ։
   Քիմիական բանաձևը ցույց է տալիս․
   Ա․ Նյութի անվանումը,
   Բ․ այդ նյութի մեկ մոլեկուլը
   Գ․ Նյութի որակական բաղադրությունը․ Ո՞ր տորերի ատոմներից է կազմված տվյալ նյութը
   Դ․ նյութի քանակական բաղադրությունը․ ի՞նչ զանգվածային հարաբերությամբ են տարրերը միացած։
   
4. Լրացրե՛ք բաց թողած բառը, մոլեկուլը նյութի այն ամենափոքր մասնիկն է,որը պահպանում է տվյալ նյութի հիմնական քիմիական հատկությունները։
5. Կարդացե՛ք քիմիական բանաձևերն ու շարադրե՛ք դրանցից ստացված տեղեկությունները.
   ա) CuO- պղինձ, թթվածին
   բ)NaOH- նատրիում, թթվածին, ջրածին
   գ) LIH- լիթիում, ջրածին
   դ)SiO2- սիլիցիում, 2 թթվածին
   
6. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձևերը ,եթե հայտնի է , որ դրաց բաղադրության մեջ առկա են.

ա) կալիումի երկու ատոմ և ծծմբի մեկ ատոմ
K2sS
բ)ածխածնի ու թթվածնի մեկական ատոմ։
CO

1. Տվե՛ք հարաբերական ատոմային զանգվածի սահմանումը:
   Տարի հարաբերական ատոմային զանգված է կոչվում այն մեծությունը, որը ցույց է տալիս, թե տվյալ տարի զանգվածը քանի անգամ է մեծ որպես միավոր ընդունված ջրածնի ատոմի զանգվածից։
2. Մեկնաբանե՛ք Ar(ֆտոր)=19 հավասարությունը:
   Ջրածնի ատոմի հետ համեմատելով կարելի է ասել, որ ֆտորի ատոմային զանգվածը 19 անգամ մեծ է ջրածնի ատոմից:
3. Հաշվեք հետևյալ երեք տարրերից յուրաքանչյուրի ատոմի իրական զանգվածը՝ m0. ա)Ar(բոր)=11 բ ) Ar(ցինկ)=65 գ ) Ar(պղինձ)=64
   ա)Ar(բոր)=11*0,000000000000000000000001674=0,000000000000000000000000018414
   
   բ)Ar (ցինկ) =65*0,000000000000000000000001674=0,000000000000000000000109000
   
   գ)Ar (պղինձ)=64*0,000000000000000000000001674=0,00000000000000000000000016840

1. Նեոնի ատոմի զանգվածը ՝ mo(Ne)=3,32*10 23 գ. է: Հաշվեք նեոն տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածը:
   23*0,000000000000000000000000001674=0,000000000000000000000003850
2. Հաստատե՛ք հետևյալ պնդումների ճշմարտացիությունը քիմիական տարրերի հարբերական ատոմային զանգվածի վերաբերյալ. ա)ցույց է տալիս տվյալ տարրի ատոմի զանգվածը քանի անգամ է մեծ ածխածնի ատոմի զանգվածից. բ)չափողականություն չունեցող մեծություն է գ)ցույց է տալիս թե տվյալ տարրի ազտոմի զանգվածը ,քանի անգամ է մեծ ածխածնի 1/12 մասից. դ)ճիշտ արժեքները տված են պարբերական համակարգում. ե)պարբերական համակարգոմ տրված են մինչև ամբողջ թիվ կլորացված արժեքներ: Հաստատեք ձեր կարծիքը՝ աղյուսակի համապատասխան վանդակի մեջ խաչ դնելով (ըստ օրինակի)

	ա	բ	գ	դ	ե
ճիշտ է		x	x
սխալ է	x			x	x
չգիտեմ

Ատոմական զանգվածի հասկացությունը մտցրել է Ջոն Դալթոնը (1803 թվականին), որպես միավոր ընդունելով ամենաթեթև տարրի՝ ջրածնի ատոմի զանգվածը (ջրածնային միավոր) և ավելի ուշ առաջարկել տարրերի ատոմական զանգվածների առաջին աղյուսակը։

1818 թվականին Ի. Բերցելիուսը հրատարակեց ատոմական զանգվածների նոր աղյուսակ՝ հաշվված ըստ թթվածնի, որի ատոմական զանգվածը ընդունված էր 100։ Քիմիկոսների միջազգային համագումարը 1860 թվականին ընդունեց Ատոմական Զանգվածների միասնական արժեքներ՝ հաշվված ջրածնային միավորներով։ Սկսած 1906 թվականից ատոմական զանգվածը չափվում էր թթվածնային միավորով՝ թթվածնի ատոմի զանգվածի 1/16 մասով։ Տարրերի պարբերական օրենքի հայտնագործել է Մենդելեևը 1869 թվականին, որը կարևոր դեր խաղաց մի շարք տարրերի ատոմական զանգվածների ճշտման գործում։ Թթվածնի բնական իգոտոպների՝ 160, 170, 180 հայտնաբերումից հետո առաջացավ ատոմական զանգվածների երկու ցուցակ՝ քիմիական և ֆիզիկական (առաջինը որպես ատոմական զանգվածի միավոր վերցնում էր բնական թթվածնի ատոմների միջին զանգվածի 1/16, երկրորդը՝ 160 իզոտոպի զանգվածի 1/16)։

Քիմիա 7 դասարան, Քիմիայի հիմնական հասկացությունները։ Հարաբերական ատոմային զանգված։ Հարաբերական մոլեկուլային զանգված

7դասարան, փետրվարի2-17

Նպատակ` գիտելիքների իմացություն տվյալ թեմայի վերաբերյալ

Անցկացման ընթացքը` Սովորողների հետ ուսումնասիրել հետևյալ թեմաները`

Տվե’ք հարաբերական ատոմային զանգվածի սահմանումը։

Ինչ է ցույց տալիս հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը։

Նպատակ` Սովորողները ձեռք են բերում գիտելիքներ և նշված թեմաներով որոշում հարաբերական ատոմային և հարաբերական մոլեկուլային զանգվածի հաշվումը։

ՏՆԱՅԻՆ ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ

Համվել 10 քիմիական տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածը և տեղադրել բլոգում։

Առաջադրանք 2

Մեկնաբանել Ar(ֆտոր) = 19 հավասարությունը։

Գրել նյութերի քիմիական բանաձևերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.

ա) կալիումի երկու ատոմ և ծծմբի մեկ ատոմ,

բ) ածխածնի և թթվածնի մեկական ատոմ

գ) չհանգած կիր, որի մոլեկուլը կազմված է 1 ատոմ կալցիումից և մեկ ատոմ թթվածնից։

դ) ծծմբաջրածին , որի մոլոկուլը կազմված է մեկ ատոմ ծծմբից և երկու ատոմ ջրածնից։Գրել բանաձևերը և հաշվել հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները

Ոսկի, Au, պինդ, մետաղական

Ոսկի (լատ.՝ Aurum) քիմիական տարր է որի նշանն է Au, տարրերի պարբերական համակարգի 6-րդ պարբերության, 1-ին խմբի տարր։ Ազնիվ մետաղ է, պատկանում է անցումային տարրերի շարքին։ Կարգահամարը՝ 79, ատոմական զանգվածը՝ 196,9665։ d տարր է, ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքն է 5s²5p⁶5d¹⁰6s¹, К, L, M, N թաղանթները լրացված են։

H- ջրածին
ոչ մետաղ
գազ

Ջրածինը (H) պարբերական համակարգի առաջին տարրն է։ Առաջին անգամ մաքուր վիճակում ստացել է Հենրի Կավենդիշը 1766 թվականին։ Այն տիեզերքում ամենատարածված տարրն է։ Երկրի վրա այն գտնվում է հիմնականում միացությունների ձևով։ Ջրածինը միացություններում միավալենտ է։

Ջրածնի ատոմը կազմված Է մեկ պրոտոն ունեցող միջուկից և մեկ էլեկտրոնից։ Հանդես է գալիս H₂ պարզ նյութի ձևով։
Ջրածինը հայտնաբերվել է 16-րդ դարի կեսերին Պարացելսի կողմից, որը ստացել է երկաթի վրա ծծմբական թթու ազդելով։ 1766 թվականին Կավենդիշը հաստատել է նրա հատկությունները և ցույց է տվել նրա տարբերությունը մյուս գազերից և անվանել է «այրվող օդ»։ Լավուազիեն 1783 թվականին առաջին անգամ ջրածին ստացավ ջրից և ապացուցեց, որ ջուրը ջրածնի և թթվածնի քիմիական միացությունն է և նրան անվանեց «հիդրոգենիում», որը նշանակում է ջուր ծնող։ Ջրածինը երկրի վրա հանդես է գալիս միացություններում՝ ջրում, նավթում, կենդանի հյուսվածքներում, իսկ ազատ վիճակում՝ շատ չնչին քանակներով մթնոլորտի վերին շերտերում։

Ջրածին անջատվում է նաև հրաբխային ժայթքումների ժամանակ։ Սպեկտրոսկոպի օգնությամբ ջրածին հայտնաբերվել է արեգակի և աստղերի վրա։

Տիեզերքի նյութը ժամանակակից պատկերացումներով կազմված է 30-50%-ի չափով ազատ ջրածնից, որի ատոմը հանդիսանում է տիեզերքի կառուցման հիմնական աղյուսիկը։

Նախագծի մասնակիցներ` 6- 7 դասարանի սովորողներ

Նախագծի իրականացման ժամանակահատվածը`  հունվար

Նպատակ՝    Գիտելիքներ գինու մասին

Անցկացման ընթացքը՝ Սովորողների հետ ուսումնասիրել հետևյալ թեմաները՝

Գինու ստեղծման պատմություն

Գինին արտադրվում է հազարավոր տարիներ շարունակ։ Հայտնի հնագույն գինու գործարանը 6,100 տարեկան Արենի-1 գինու գործարանն է Հայստանում։ Գինու ամենահին հայտնի հետքերից մեկը Վրաստանից է (մ.թ.ա. 6000), Իրան (մ.թ.ա. 5000 թվական) և Սիցիլիա (մ.թ.ա. 4000 թվական) չնայած դրան կան ապացույցներ այն մասին, որ նմանատիպ ալկոհոլային խմիչք ավելի վաղ առկա էր Չինաստանում (մ.թ.ա. 7000 թվական)։ Գինին հասավ Բալկանյան թերակղզի մ.թ.ա. 4500 թ.-ին և օգտագործվում էր Հին Հունաստանում, Թրակիաում և Հռոմում։ Պատմության ընթացքում գինին օգտագործվել է իր հարբեցնող ազդեցության պատճառով։։

Մարդու օրգանիզմի վրա գինու թողած ազդեցությունների քննարկում

Ֆրանսիական պարադոքս կամ ֆրանսիական համախտանիշ, սիրտանոթային և ուռուցքաբանական հիվանդությունների համեմատաբար ցածր մակարդակ Ֆրանսիայի բնակիչների շրջանում բարձր կալորիականության սննդակարգ և մեծ քանակությամբ ճարպեր պարունակող սննդից: Գիտնականներին առաջ են քաշում տարբեր վարկածներ այս երևույթի բացատրման համար և ամենատարածված տեսակետը համարվում է ֆրանսիական չոր կարմիր գինու օգտագործումը:

Խմորման պրոցես

Խմորում, օրգանական նյութերի, հատկապես ածխաջրերի, անաերոբ ճեղքումը միկրոօրգանիզմների կամ դրանց արտադրած ֆերմենտների ազդեցությամբ։ Խմորման պրոցեսում օքսիդա-վերականգնման ռեակցիաների շնորհիվ անջատվում են մեծ քանակությամբ էներգիա, որն անհրաժեշտ է միկրոօրգանիզմների կենսագործունեության համար, և քիմիական միացություններ, որոնք միկրոօրգանիզմներն օգտագործում են ամինաթթուների, օրգանական թթուների, սպիտակուցների ու ճարպերի կենսասինթեզի համար։ 

Խմորման տեսակներ

Գինու տեսակներ ,ըստ իրենց քիմիական բաղադրության
Անապակ գինի (շաքարի պարունակությունը ոչ ավել քան 0,3 % (3 գր/լիտր), սպիրտ՝ 9-13 %)։ Գինին «անապակ» է կոչվում, քանի որ դրանում շաքարը գրեթե ամբողջությամբ խմորման է ենթարկվել։Անապակ հատուկ (սպիրտ՝ 14-16 %, շաքար՝ մինչև 3 գր/լիտր)Կիսաանապակ (սպիրտ՝ 9-13 %, շաքար՝ 5-30 գր/լիտր)Կիսաքաղցր (սպիրտ՝ 9-12 %, շաքար՝ 30-80 գր/լիտր)Հատուկ (թնդացված)Թունդ (սպիրտ՝ 17-21 %, շաքար՝ 30-120 գր/լիտր)Քաղցր (սպիրտ՝ 14-20 %, շաքար՝ մինչև 15գր/լիտր)Կիսաաղանդերային (սպիրտ՝14-16 %, շաքար՝ 50-120 գր/լիտր)Աղանդերային (սպիրտ՝ 15-17 %, շաքար՝ 160-200 գր/լիտր)Լիկյորային (սպիրտ՝ 12-16 %, շաքար՝ 210-300 գր/լիտր)Բուրավետացված գինիներ (սպիրտ՝ 16-18 %, շաքար՝ մինչև 6-16 %)Փրփրուն գինիներ, որոնք խմորման ժամանակ հարստացվում են ածխաթթու գազով։ Ամենահայտնի փրփրուն գինին է շամպայնը, որը պատրաստվում է Ֆրանսիայի Շամպան նահանգում հայտնաբերված տեխնոլոգիայով։Բրյուտ — կյուվե (սպիրտ՝ 9-13 %, շաքար՝ 0 գր/լիտր)Էքստրաբրյուտ (սպիրտ՝ 9-13 %, շաքար՝ 3-6 գր/լիտր)Բրյուտ (սպիրտ՝ 9-13 %, շաքար՝ մինչև 15 գր/լիտր)
Գինու որակական և քանակական անալիզ

Նպատակ`Սովորողները ձեռք են բերում գիտելիքներ նշված թեմաներով և փորձում են պարզագույն մեթոներով որոշել գինու որակը։

Որպես նախագծի ամփոփում՝ Այցելություն Արարատ կոնյակի գործարան։

Ստուգե՛ք ինքներդ ձեզ1. Ո՞ր արտահայտությունն է բնորոշ քիմիական տարր հասկացությանը.
1) տարբեր ատոմների համախումբ է
2) տարբեր կառուցվածքային մասնիկների համախումբ է
3) ցանկացած զանգվածով մասնիկների համախումբ է
4) որոշակի տեսակի ատոմների համախումբ է
2. Կալցիումի օքսիդը կազմված է կալցիում եւ թթվածին տարրերի ատոմներից: Ի՞նչ նյութ է այն.
1) պարզ նյութ2) միատարր միացություն 3) բարդ նյութ4) նյութերի խառնուրդ
3. Ո՞ր շարքի զույգ նյութերն են ոչ մետաղական.
1) ծծումբը եւ սնդիկը
2) բրոմը եւ նատրիումը
3) ծծումբ ը եւ բրոմը
4) ածխածինը եւ ցինկը

4.Ինչու՞ է օզոնը (O3) դասվում պարզ նյութերի շարքին, որովհետեւ.
1) առաջանում է ամպրոպների ժամանակ
2) առաջանում է մեկ տարրի ատոմներից
3) առաջանում է տարբեր տարրերի ատոմներից
4) գազ է

5.Թվարկվածներից ո՞րը քիմիական երեւույթ չէ.
1) լուցկու այրվելը
2) կաթի թթվելը
3) օդի հեղուկանալը
4) դինամիտի պայթելը
6.Արծաթե սկահակ բառակապակցության մեջ ո՞րն է նյութը, եւ ո՞րը՝ մարմինը.
1) արծաթը մարմին է, սկահակը՝ նյութ
2) եւ՛ արծաթը, եւ՛ սկահակը նյութեր են
3) եւ՛ արծաթը, եւ՛ սկահակը մարմիններ են
4) արծաթը նյութ է, սկահակը՝ մարմին
7. Ո՞ր պինդ նյութի մոլեկուլն է երկատոմ.
1) յոդ
2) նատրիումի նիտրատ
3) ֆոսֆոր
4) երկաթ
8. Ստորեւ տրված նյութերի ո՞ր հավաքածուն է կազմված միայն բարդ նյութերից.
1) ծծումբ , ապակի
2) ֆոսֆոր ,աղ
3) օզոն ,թթվածին
4) կավիճ , սպիրտ
9.Թվարկվածներից ո՞րն է պարզ նյութ.
1) ածխածին
2) շմոլ գազ
3) աղաթթու
4) ածխաթթու գազ
10. Նշված երեւույթներից ո՞րն է ֆիզիկական.
1) բաժակի կոտրվելը
2) տաքացնելիս պղնձի սեւանալը
11. Կավճի եւ կերակրի աղի խառնուրդը կարելի է բաժանել.
1) մագնիսով
2) շիկացնելով
3) ջրով մշակելով
4) ջրով մշակելով, ապա ֆիլտրելով
12. Թվարկված պնդումներից որո՞ւմ թթվածինը չի հիշատակվում որպես պարզ
1) անգույն գազ է
2) օքսիդների մոլեկուլների բաղադրամաս է
3) օդի բաղադրամաս է4) նպաստում է այրմանը 
13. H քիմիական նշանը ցույց է տալիս.
1) ջրածնի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը
2) ջրածնի մեկ ատոմը
3) ջրածնի մոլային զանգվածը
4) ջրածնի մեկ մոլեկուլը
14. Մեկ գրամ թորած ջուրը գոլորշիանալիս փոխվում է.
1) ծավալը
2) մոլեկուլի բաղադրությունը
3) զանգվածը
4) նյութաքանակը
15. Ինչո՞վ են թթվածնի ու ջրածնի մոլեկուլները միմյանց նման.
1) զանգվածով
2) որակական կազմով
3) հալման ջերմաստիճանով
4) ատոմների թվով
16. Ատոմ հունարենից թարգմանաբար նշանակում է.
1) բաժանելի
2) անբաժանելի
3) զանգված
4) անփոխարինելի
17.Ո՞ր նյութի համար կարելի է գրել որոշակի բանաձեւ.
1) թեյի թուրմ
2) օդ
3) թթվածին
4) մածուն արտահայտություն.
18. Նույն որակական բաղադրությունն ունեն հետեւյալ նյութերը.
1) ածխածնի(CO2) եւ սիլիցիումի(SiO2) օքսիդներ
2) ջուր (H2O) եւ ջրածնի պերօքսիդ (H2O2)
3) երկաթի (FeSO4) եւ պղնձի սուլֆիդներ (CuSO4)
4) կալցիումի (CaCO3) եւ մագնեզիումի կարբոնատներ (MgCO3)
19.Ո՞ր պնդումներն են ճիշտ խառնուրդների վերաբերյալ.
ա) չունեն հաստատուն քանակական բաղադրություն,
բ) միշտ անգույն են,
գ) բաղադրամասերը կարելի է բաժանել ֆիզիկական եղանակներով,
դ) կարող են գտնվել տարբեր ագրեգատայինվիճակներում,
ե) ունեն հաստատուն քանակական բաղադրություն.
1) ա, գ, դ2) ա, բ, գ 3) գ, դ, ե 4) բ, դ, ե
20. Ի՞նչ փոփոխության են ենթարկվում մոլեկուլները ֆիզիկական երեւույթների ընթացքում.
1) պահպանվում են
2) քայքայվում են
3) կիսվում են
4) միանում են
21. Ինչպե՞ս են փոխվում ատոմների զանգվածները քիմիական փոխարկումների ընթացքում.
1) մեծանում են
2) մնում են անփոփոխ
3) փոքրանում են
4) կրկնապատկվում են
22. Ո՞ր պնդումն է վերաբերում 1. պարզ նյութին, 2. բարդ նյութին.
ա) ջուրը կազմված է ջրածնի եւ թթվածնի ատոմներից, բարդ նյութին.
բ) մեխը պատրաստված է երկաթից, պարզ նյութին
գ) ածխաթթու գազը կազմված է ածխածնի եւ թթվածնի ատոմներից, բարդ նյութին
դ) մատիտի գրաֆիտը կազմված է ածխածնի ատոմներից, պարզ նյութին
ե) շաքարը կազմված է ածխածնի, թթվածնի եւ ջրածնի ատոմներից բարդ նյութին
:23.Կազմի՛ր քիմիական բանաձևերըՈ՞ր պնդումն է վերաբերում 1. պարզ նյութին, 2. բարդ նյութին.
ա) ջուրը կազմված է ջրածնի 2եւ թթվածնի ատոմներից, բարդ նյութ H2O
բ) մեխը պատրաստված է երկաթից, պարզ նյութին Fe
գ) ածխաթթու գազը կազմված է ածխածնի եւ թթվածնի 2 ատոմներից, բարդ նյութ CO2
դ) մատիտի գրաֆիտը կազմված է ածխածնի ատոմներից, պարզ նյութին C
ե) շաքարը կազմված է ածխածնի 6, թթվածնի 6 եւ ջրածնի ատոմներից 12 բարդ նյութ C6O6H12

1. Բերե՛ք հեղուկ եւ պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:
   Հեղուկ
   Ga-Գալիում
   Hg-Սնդիկ
   Պինդ
   Ba-Բարիում
   Zr-Ցիրկոնիում
   Sr-Ստրոնիցիում
2. Բերե՛ք գազային, հեղուկ եւ պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:
   Գազային
   N-Ազոտ
   O-Թթվածին
   CI-Քլոր
   Kr-Կրիպտոն
   Ne-Նեոն
   He-Հելիում
   Ar-Արգոն
   Xe-Քսենոն
   Rn-Ռադոն
   H-Ջրածին
   Հեղուկ
   Br-Բրոմ
   Պինդ
   Se-Սելեն
   I-Յոդ
   S-Ծծումբ
   P-Ֆոսֆոր
   C-Ածխածին
   
3. Հետեւյալ մեծություններից որո՞նք են բնութագրում
   ա) քիմիական տարրը
   1)ատոմի զանգվածը, 4) ատոմի կառուցվածքը, 6)ատոմային համարը
   բ) պարզ նյութը
   2)հոտը, 3)հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, 5) կարծրությունը, 7) գույնը, 8)խտությունը
   
   1)ատոմի զանգվածը, 2)հոտը, 3)հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, 4) ատոմի կառուցվածքը, 5) կարծրությունը, 6)ատոմային համարը 7) գույնը, 8)խտությունը:

4. Քիմիական տարրերի հատկությունների տեսան­ կունից պարզաբանե՛ք՝ ո՞ր հատկություններով են իրար նման եւ որո՞վ տարբեր տրված տարրերի զույգերը.
ա.
H-ոչ մետաղ, գազային
Li-մետաղ, պինդ

բ.
O- ոչ մետաղ, գազային
N-ոչ մետաղ, գազային

գ.
Be-մետաղ, պինդ
Mg-մետաղ, պինդ

դ. Al, Zn

5. Հիմնականում ո՞ր տարրերից է կազմված Երկրի կեղեւը: 
O-թթվածին
Si-սիլիցիում
AI-ալյումին
Fe-երկաթ

6. Ո՞ր տարրերն են հանդիպում բնության մեջ ազատ վիճակում:
N-ազոտ
O-թթվածին
S-ծծումբ
Cu-պղինձ
Ag-արծաթ
Au-ոսկի

Դաս էջ 58

Դասարանական

ԼԱԲՈՐԱՏՈՐ ՓՈՐՁ
Ծանոթություն պարզ նյութերի՝ մետաղների եւ ոչ մետաղների նմուշներին
Անհրաժեշտ նյութերը.
 պղնձի տաշեղներ

 ալյումին

 անագ
 կապար
 երկաթl
 ցինկ
 գրաֆիտ
 ծծումբ
Ձեր առջեւ պարզ նյութերի նմուշներ են: Դրանցից որո՞նք են օժտված հետեւյալ
հատկություններով՝ մետաղական փայլ, էլեկտրահաղորդականություն եւ ջերմահաղորդականություն: Դրանք մետաղներ են. առանձնացրե՛ք: Գրե՛ք դրանց համապատասխան տարրերի քիմիական նշանները եւ անվանումները՝ հայերեն ու լատիներեն:
Ձեզ տրված նյութերից նրանք, որոնք մետաղական փայլ չունեն եւ փխրուն են, ոչ մետաղներն են: Կատարե՛ք նույն գրանցումները, ինչ որ պահանջվում էր մետաղների համար:

մետաղ- մետաղական փայլ, էլեկտրահաղորդականություն եւ ջերմահաղորդականություն
Al- Ալյումին
Sn-Անագ
Pb-կապար
Fe-երկաթ
Zn- ցինկ

Ոչ մետաղ
C-Գրաֆիտ
S-Ծծումբ

Zn-Ցինկ
պինդ, փխրուն չի, էլեկտրահաղորդականություն եւ ջերմահաղորդականություն, մետաղական է, լուծելիություն չունի

ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ՝

ԱԼՅՈՒՄԻՆ-Al
պինդ, փխրուն չի, էլեկտրահաղորդականություն եւ ջերմահաղորդականություն, մետաղական է, լուծելիություն չունի

ԼՈՒՍԱՆԱԿԱՐ՝