Рубрика: Բնագիտություն

1.Կենդանի օրգանիզմները բաժանվում են երկու խմբի նախակորիզավորների և կորիզավորների:
2.Մարդու օրգանիզմը կազմված է մոտավորապես 200 տեսակի բջիջից:
3.Կորիզավոր բջիջը կազմված է սպիտակուցներից, ճարպերից, ածխաջրերից:
4.Բջջի ամենախոշոր բաղադրամասը կորիզն է :
5.  Բջջաթաղանթը     կատարում է պաշտպանական դեր։
6.  Բուսական բջիջներին բնորոշ են հատուկ օրգա­նոիդներ պլաստիդներ :
7.Բջջին բնորոշ է  կիսվելու ունակությունը։ Այդ կերպ բջիջը բազմանում է։ Այս երեւույթը բոլոր կենդանի օր­գանիզմերի  վերարտադրման հիմքն է:
8. Համարյա բոլոր բուսական բջիջներում լավ երեւում են բջջահյութով լցված խոռոչներ՝  բակուոլ :
9. Միաբջիջ օրգանիզմները կազմված են ընդա­մենը մեկ բջջից, որտեղ տեղի են ունենում կենսական բոլոր գործընթացները։
10.Միեւնույն ծագում ունեցող, կառուցվածքով եւ գոր­ ծառույթներով նման եւ միջբջջային նյութով միացածբջիջների խումբը կոչվում է հյուսվածք :
11.Բարձրակարգ բույսերում տարբերում են 5  տեսակի հյուսվածքներ : Դրանք են գոյացնող, հիմնական, ծածկող, փոխադրող, մեխանիկական :Պատմի՛ր դրանց մասին:
12 .Կենդանական օրգանիզմներում տարբերում են  … տեսակի հյուսվածքներ: Դրանք են … : Պատմի՛ր դրանց մասին:
13. …պահպանում են օրգանիզմի ժառանգական հատկանիշները եւ փոխանցում սե­րունդներին:14.Բջջում ջրից հետո մեծ քանակություն են կազմում … :

Պատասխանի՛ր հարցերին

1. Ի՞նչ են կենդանի օրգանիզմների հյուսվածքները:
   Էպիթելային, շարակցական, մկանային և նյարդային դրանք կենդանի օրգանիզմների հյուսվածքներն են։
2. Ինչպե՞ս կարելի է դիտել հյուսվածքները:
   Հյուսվածքները կարելի է դիտել մկանային կծկմամբ։
3. Հյուսվածքներում միջբջջային կառուցվածքի ի՞նչ ձեւեր գիտեք:
4. Ո՞ր կենդանի օրգանիզմներում կան հյուսվածքներ:
5. Բուսական ի՞նչ հյուսվածքներ կան:
   Բարձրակարգ բույսերում տարբերում են գոյացնող, հիմնական, ծածկող, փոխադրող և մեխանիկական հյուսվածքներ։
6. Որո՞նք են ծածկող, փոխադրող, գոյացնող հյուսվածքների առանձնահատկությունները: Ի՞նչ գործառույթ են դրանք կատարում: 
   Ծածկող — Ծածկող հյուսվածքը պատում է բույսի բոլոր օրգանները՝ պաշտպանելով նրան անբարենպաստ պայմանների ազդեցությունից՝ չորացումից, գերտաքացումից և մեխանիկական վնասվածքներից։ Այս հյուսվածքը կազմված է ինչպես կենդանի, այնպես էլ մահացած բջիջներից։ Բույսերի տերևներն ու երիտասարդ ընձյուղները ծածկված են կենդանի բջիջներով, իսկ արմատներն ու ցողունները՝ մահացած բջիջներով։
   
   Փոխադրող — Փոխադրող հյուսվածքը կազմված է անոթներից և մաղանման խողովակներից։ Այն իրականացնում է նյութերի վերընթաց և վարընթաց հոսքը՝ ջուր և սննդանյութեր մատակարարելով բույսի բոլոր օրգաններին։
   
   Գոյացնող — Գոյացնող հյուսվածքի բջիջները բույսի ամբողջ կյանքի ընթացքում բաժանվում են։ Դրա շնորհիվ բույսն աճում է և՛ երկարությամբ, և՛ հաստությամբ։ Արմատի ծայրին և ընձյուղի գագաթին գտնվող գոյացնող հյուսվածքը ապահովում է բույսի աճն ըստ երկարության, իսկ ցողուններում և արմատներում գտնվողները՝ ըստ հաստության։

 Դասարանական 1

1. Տարբեր չափերի ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ գիտեք: Ներկայացրե՛ք ձեզ ծանոթ օրինակներ:
   Շուն, թութակ, արջ, սարդ, մարդ,:
2. ,Ո՞րն է կենդանի օրգանիզմների տարրական միավորը:
   Բջիջը:
3. Ո՞վ է առաջին անգամ տեսել բջիջը, ի՞նչ սարքի օգնությամբ:
   Առաջին անգամ բջջին տեսել է Ռոբերտ Հուքը մանրադիտակի օգնությամբ:
   
4. Շրջապատի որեւէ բույսի կամ կենդանու օրինակով ներկայացրե՛ք նրանց հիմնական հատկությունները:
5. Արդյոք կենդանի բջիջներն ունե՞ն ընդանրություններ: Որո՞նք են բջիջների բաղադրամասերը:
6. Քանի՞ բջջից են կազմված տարբեր կենդանի օրգանիզմներ: Ներկայացրե՛ք օրինակներ:
   Նոր թեմա

Պատասխանի՛ր հարցերին.

1. Ի՞նչ է բջիջը:
   Բջիջը կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքային տարրական միավորն է և օժտված է կենդանի օրգանիզմին բնորոշ հատկանիշներով։
2. Ո՞ր նյութերն են բջջում էներգիայի հիմնական աղբյուրը։
   Ճարպեր, սպիտակուցներ, ածխաջրեր:
3. Որո՞նք են բջջի բաղադրության հիմնական քիմիական տարրերը։
   Թթվածին, ածխածին, ջրածին, ազոտ:
4. Սովորի՛ր պատմել

Ընտրե՛ք ճիշտ տարբերակները:

1. Ջերմաստիճանը որոշելու սանդղակներ են՝
   ա) Ցելսիուսի բ) Ֆարենհայտի գ) Կելվինի դ) Ջոուլի
2. Ջերմային ընդարձակման ժամանակ մարմնի զանգվածը՝
   ա) մեծանում է բ) փոքրանում է գ) չի փոխվում
3. Նյութի գազային վիճակից հեղուկ վիճակի անցումը կոչվում է՝
   ա) պնդացում բ) խտացում գ) հալում
4. Երբ երկու միմյանց հետ հպվող կամ շփվող մարմիններ էլեկտրականանում են, նրանք ձեռք են բերում՝
   ա) միեւնույն նշանի լիցքեր բ) տարբեր նշանի լիցքեր
5. Կայծակի ժամանակ ճիշտ է՝
   ա) պառկելը
   բ) կանգնելը
   գ) ոտքերն իրար մոտ պահած կքանստելը
6. Ուժեղ տաքացման ժամանակ մագնիսները՝
   ա) կորցնում են իրենց մագնիսական հատկությունները
   բ) ուժեղացնում են իրենց մագնիսական հատկությունները
   Լրացրե՛ք նախադասությունները:
7. Մարմնի տաք կամ սառը լինելը որոշվում է նրա ջերմությունից :
8. Ջերմաստիճանը չափում են ջերմաչափով ցելսյուսով ։
9. Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է ագրեգատային : 4. Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է … ։ 5. Էլեկտրական հոսանքը էլեկտրական լիցքի շարժումն է։
   Ո՞ր պնդումներն են ճիշտ:
10. Հալումը նյութի անցումն է պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի։
11. Պնդացումը նյութի անցումն է հեղուկ վիճակից պինդ վիճակի։
12. Հեղուկի եռման ջերմաստիճանը կախված չէ մթնոլորտային ճնշման
    մեծությունից։
13. Վտանգավոր չէ, երբ փորձերը կատարվում են գրպանի լապտերի
    մարտկոցներով։

Դասարանական 2

1.Ի՞նչ է էլեկտրական պարպումը:1
Երկու տարանուն լիցքերով լիցքավորված մարմինները մոտեցնելիս առաջանում է կայծ, և ճայթուն է լսվում: Այդ երևույթն անվանում են պարպրում:

2. Ի՞նչ է կայծակը:
   Կայծակը էլեկտրական պարպում է:
3. Ինչի՞ շնորհիվ են էլեկտրականանում ամպերը:
   
4. Ինչո՞ւ է կայծակին միշտ ուղեկցում որոտ:
5. Ի՞նչ կառուցվածք ունի շանթարգելը:
6. Ինչպե՞ս է շանթարգելը շինությունները պաշտպանում կայծակի
   հարվածից:
7. Թվարկե՛ք կայծակից պաշտպանվելու
   կանոնները:

Դասարանական

1.Ինչպիսի՞ երեւույթ է մոմի այրվելը:
Ֆիզիկական երևույթ է:

2. Ինչպիսի՞ երեւույթ է մոմի այրման ընթացքում
   լույսի տարածվելը:
   Քիմիական:
3. Էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում ջրածնի եւ թթվածնի։ Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում։
   Այդ ճամանակ տեղի է ունենում քայքայման ռեակցան:

4.Որքա՞ն ժամանակում ինքնաթիռը կթռչի Երեւանից Մոսկվա , եթե այդ քաղաքների միջեւ օդուղու երկարությունը 4900կմ է, իսկ ինքնաթիռի արագությունը` 700կմ/ժ:
4900: 700= 7.5

5.. Ո՞րն է բնության մեջ հանդիպող ամենացածր ջերմաստիճանը:

                                                                                                                         

1. Շարժման ի՞նչ տեսակներգիտես, թվարկիր դրանք։
   Հավասարաչափ, անհավասարաչափ, ուղագիծ, կորգիծ, արագ դանդաղ:
2. Ի՞նչ է ուժը։ Ո՞րն է ուժի չափման միավորը։
   
3. Պատմիր ֆիզիկական և քիմիական  երևույթների մասին։Բեր օրինակներ։
   ֆիզիկական երևույթի ժամանակ նյութը իր բաղադրությունը չի փոխվում,իսկ քիմիական երևույթի ժամանակ նյութը փոխում է իր բաղադրություբը
   Օրինակ,սառույցի հալվելը դա քիմիյական երևույթ է,իսկ փայտի կոտրումը դա ֆիզիկական երևույթ է:
4. Նշված նյութերից ո՞րն է օքսիդCO , NH3 ,Fe ,NaOH,SO₂,NO,H₂O,։
   CO, SO₂, NO,
5. Ջերմային ի՞նչ երևույթներ գիտես։Բեր օրինակներ։
   
   Ջրի գոլորշի դառնալը
6. Մարմնի ձևափոխության ի՞նչ տեսակներ կան։Բեր օրինակներ։   
   7.Առաջադրանք

1 !Սովորի՛ր պատմել.Էլեկտրական հոսանք.

2 !Գրի՛ր հարցերի պատասխանները.

1. Ե՞րբ է մարմինը համարվում էլեկտրականացված:
   Այն մարմինը, որը շփելուց հետո ձգում է այլ մարմիններ, էլեկտրականացած է, այսինքն՝ նրան հաղորդված է ելեկտրական լիցք:
2. Ո՞ր էլեկտրական լիցքերն են անվանում դրական, եւ որո՞նք՝ բացասական։
   Թղթով կամ մետաքսով շփած ապակու վրա ստացված լիցքերը պայմանականորեն անվանել են դրական, իսկ բրդով կամ մորթիով շփած ճկազանգվածի վրա ստացված լիցքերը բացասական:
3. Ինչպե՞ս են պարզում մարմինների էլեկտրականացվծ լինելը։
   Մարմինների էլեկտրականացված լինելը պարզում են էլեկտրացույցի միջոցով: