- Տրված նախադասությունները լրացրո՛ւ ըցձական եղանակի համապատասխան բայերով:
Գոնե մի օր կարգին եղանակ լիներ որ կարողանաի մի քիչ նստել ծովափին ու ջրային հեծանիվ վարել:
Գոնե մինչև ծովափ գաիր , դրանից հետո ինքներս կգնանք:
Երանի թե մի քիչ երկար լիներ ուղևորությունը:
Շատ եմ ուզում, որ մի անգամ դելֆին տեսնեմ ,մի քանի օր էլ ընկերություն անեմ հետը:
Եթե քամին չլիներ ու փորձառու նվագները կարողանաին ծովին ունկնդրել, նրանք կասեն, թե նավի մոտով ինչպիս՞ ձկների վտառ է լողում:
Տրված բայերը պատճառակա՛ն դարձրու:Պատճառական դարձնող մասնիկն ընդգծի՛ր:
ա)զգալ- զգացնել, (զգացրի)
ա) Խաղալ- խաղացնել
դողալ-դողացնել
եռալ-եռացնել
թվալ-թվացնել
հավատալ-հավատացրի
բ)մեծանալ – մեծացնել,(մեծացրի)
բ) Փոքրանալ- փոքրանալ, փոքրացրի
լավանալ- լվացնել
վատանալ,- վատացնել
բարեկամանալ- բարեկամացա, բարեկամացի
թշմանալ-թշնամեցնել
մանրանալ- մանրեցրի, բանրեցնել
հզորանալ- հզորան
բարձրանալ- բարձրացնել, բարձրացրի
քարանալ- քարացնել, քարացրի
գ)հագնել- հագցնել (հագցրի)
գ) Հասնել-հասցնել, հասցրի
թռչել- թռչել տալ
տեսնել- տեսակցել
փախչել-փախցրի, փախցնել
փաչել-
կպչել- կպցնել, կպցրի
- Նախորդ վարժության՝ պատճառական դարձրած բայերով բառակապակցություններ կազմիր՝ո՞ւմ կամ ի՞նչը հարցին պատասխանող բառեր ավելացնելով:
Խաղալ- խաղացնել — խաղացրեց երեխաներին
դողալ-դողացնել — տղան դողացրեց
եռալ-եռացնել — թեյնիկը եռացնել
թվալ-թվացնել-
հավատալ-հավատացրի- նրան հավատացրին
) Հասնել-հասցնել, հասցրի- գնացքին հասցրի
թռչել- թռչել տալ- թութակը թռչեց
տեսնել- տեսակցել- մայրիկը տեսակցեց
փախչել-փախցրի, փախցնել- գիրքը փախցրի
փակչել-
կպչել- կպցնել, կպցրի- պիտակը կպցրեցի
Փոքրանալ- փոքրանալ, փոքրացրի- սառույցը փոքրացավ
լավանալ- լվացնել- բակը լվանալ
վատանալ,- վատացնել- տատիկը վատացավ
բարեկամանալ- բարեկամացա, բարեկամացի- նրանք բարեկամացան
թշմանալ-թշնամեցնել- նա թշնամացավ
մանրանալ- մանրեցրի, բանրեցնել- կաղամբը մանրացավ
հզորանալ- հզորացա — ես հզորացա
բարձրանալ- բարձրացնել, բարձրացրի- Արան բարձրացրեց
քարանալ- քարացնել, քարացրի- սառույցը քարացավ
234.Տրված բայերը պատճառակա՛ն դարձրու տալ բայի օգնությամբ:
Օրինակ
զանգել- զանգել տալ:
Հանձնել- հանձնել տալ
պատժել- պատժել տալ
ասել- ասել տալ
աղմկել- աղմկել տալ
պատասխանել- պատասխանել տալ
զրուցել- զրույցել տալ
հայտնել- հայտնել տալ
աղալ- աղալ տալ
բանալ- բանալ տալ
տանել- տանել տալ
235.Տրված բայերը հնարավոր ձևերով պատճառակա՛ն դարձրու:
Օրինակ
լսել- լսեցնել , լսել տալ:
Իմանալ- իմանալ տալ
բարկանալ- բարկացնել
տեսնել- տեսնել տալ
զգալ- զգալ տալ, զգացնել
236.Ընդգծված պատճառական բայաձևերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով:
Հասկանալ տվեց, որ ինքն այլևս չի հավատում նրա խոսքին:
Հասկացրեց, որ ինքն այլևս չի հավատում նրա խոսքին:
Հրեշին միայն իր հաստատակամությամբ ու համառությամբ հեռանալ տվեց, այդ կողմերից:
Հրեշին միայն իր հաստատակամությամբ ու համառությամբ հեռացրեց, այդ կողմերից:
Իմնանալ տվեց, որ շուտով գալու է:
հայտնեց որ շուտով գալու է:
Զգացրեց, որ այլևս չի ուզում խոսել:
Զգացնել տվեց, որ այլևս չի ուզում խոսել:
Վտանգի մասին բոլորին զգուշացրեց , որ քացաքից հեռու չգնան:
Վտանգի մասին բոլորին տեղեկացրեց , որ քացաքից հեռու չգնան:
- Սխալ կազմած պատճառական ձևերը դո՛ւրս գրիր և ուղղի՛ր:
Վախեցնել տալ, խոսել տալ, բարկանալ տալ, համոզեցնել, ապրեցնել տալ, ներեցնել, փրկեցնել, նախանձել տալ, թվացնել, փայլեցնել, բանեցնել տալ, հայտարարել տալ, անել տալ, ցավեցնել տալ, ափսոսել տալ, սիրել տալ, մտածեցնել, ճանաչեցնել, պայթեցնել տալ, խնդրել տալ:
Վախեցնել տալ— վախեցնել
համոզեցնել— համոզել տալ
բարկանալ տալ— բարկացնել
ապրեցնել տալ— ապրեցնել
Ներեցնել- ներել տալ
Փրկեցնել- փրկել տալ
Բանեցնել տալ- բանեցրի
Ցավեցնել տալ- ցավեցրի
Ճանաչեցնել- ճանաչել տալ
- Սխալ կազմած պատճառական ձևերը դո՛ւրս գրիր և ուղղի՛ր:Առավոտից իրիկուն, հետո էլ նորից միրչև առավոտ աշխատեցնել է տալիս, մինչև որ մաշկն էլ չի դիմանում: Զգացնել տվեց, որ ինքը բնավ էլ համաձայն չէ մեր որոշմանը:
Մեզ այնքան սպասեցնել տվեց, ինքն իր համար ման է տալիս:
— Հասկացնել կտամ, թե ես ով եմ,- զայրացած գոռգոռում էր նա:
Երբ բոլոր ընդիմախոսներին լռել տվեց ու համոզեց, սկսեց ուրիշ բանի մասին խոսել:Բայի եղանակները ցույց են տալիս խոսողի վերաբերմունքը գործողության կատարման նկատմամբ: Խոսողի գործողությունը կարողէ ներկայացնել, իբրև ցանկալի, անհրաժեշտ ,պայմանով կատարելի և այլն: Հայերենում բայն ունի հինգ եղանակ՝սահմանական, ըղձական, ենթադրական,հարկադրական և հրամայական: - աշխատեցնել է տալիս— աշխատեցնում է
սպասեցնել տվեց— սպասեցրեց
Հասկացնել կտամ— կհասկացնեմ
լռել տվեց— լռեցրեց
Կարինե Դադոյանի Ուսումնական Բլոգ 