Վիլյամ Սարոյան » Բան ունեմ ասելու »

 Վիլյամ Սարոյան » Բան ունեմ ասելու »

5-7 նախադասությամբ գրի’ր պիեսի ասելիքը։

Պիեսը մի ամանորյա հանդեսի մասին է՝ կազմակերպված աղքատ երեխաների համար։ Նրանք անհամբերությամբ սպասում են Ձմեռ Պապին՝ յուրաքանչյուրը մի երազանք պահած։ Սակայն գալիս է Ձմեռ Պապը և բոլորին հանձնում միևնույն նվերի տուփը։ Երեխաների սպասելիքները չեն արդարանում։
Պիեսի ասելիքն այն է, որ պետք չէ չափից շատ պահանջել և սպասել, այլ պետք է բավարարվել ունեցածով և երջանկանալ դրանով։ Այն ինչ մենք ունենք, մեկ ուրիշը չունի։ ԵՎ ի վերջո երջանկությունը ստանալու մեջ չէ, այլ տալու մեջ է։ Կարևոր չէ, թե ինչ ես տալիս, կարևոր է, թե ինչպես ես տալիս։

Բնակչության վերարտադրությունը

Похожее изображение


 Դասի հղում՝

1․ Բնակչության վերարտադրության վրա ի՞նչ գործոններ են ազդում։
Որպես կանոն, բնակչության կրթական եւ մշակութային մակարդակի բարձրացման, քաղաքային բնակչության թվի ավելացման, տնտեսության մեջ կանանց ակտիվ ներգրավման, բնակչության ծերացման, երեխաների կրթության ու դաստիարակության վրա կատարվող ծախսերի աճին զուգընթաց ծնելիությունը նվազում է։ Այսինքն` քաղաքներում ապրող, բարձր կրթական ու մշակութային մակարդակ ունեցող, աշխատող եւ ուշ ամուսնացող կանանց ընտանիքներում երեխաների թիվն ավելի փոքր է, քան գյուղական վայրերում ապրող չքավոր ու ցածր կրթական մակարդակ ունեցող եւ վաղ ամուսնացող կանանց ընտանիքներում:

2․ Զարդացած և զարգացող երկրներում ի՞նչ ժողովրդագրական քաղաքականություն են իրականացնում։
Առաջին տիպին են պատկանում Եվրոպայի եւ Հյուսիսային Ամերիկայի տնտեսապես զարգացած երկրները։ Այդ երկրներին բնորոշ է բնական աճիմիջինից (1,1% կամ 11‰)համեմատաբար ոչ բարձր ցուցանիշները։ Իսկ եվրոպական մի շարք երկրներում վերջին տասնամյակներին բնակչության ծերացման եւ տնտեսական դժվարությունների հետեւանքով նկատելիորեն պակասել է ծնելիությունը (միջին հաշվով մեկ ընտանիքում 1-2 երեխա),եւ մի փոքր ավելացել է մահացությունը։ Դա նշանակում է, որ բնակչության բնական աճը բացասական է (նեղացված վերարտադրություն), եւ արդյունքում տեղի է ունենում բնակչության թվի նվազում` դեպոպուլյացիա։ Եթե նման վիճակը պահպանվում է երկար տարիներ, այն ընդունված է գնահատել որպես ժողովրդագրական ճգնաժամ։Բնակչության վերարտադրության երկրորդ տիպին են պատկանում Ասիայի, Աֆրիկայի եւ Լատինական Ամերիկայի զարգացող երկրները։ Այդ երկրներին բնորոշ են ծնելիության եւ բնական աճի միջինից բարձր ցուցանիշները եւ մահացության համեմատաբար ցածր կամ չափավոր ցուցանիշներ (20‰-ից ոչ պակաս)։ Եթե այժմ աշխարհում միջին հաշվով մեկ ընտանիքում հաշվվում է 3-4 երեխա, ապա Աֆրիկայի եւ Ասիայի հետամնաց ագրարային երկրներում՝ 6-7 երեխա։

3․ Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 15 պետություններ, որոնք պատկանում են վերարտադրության առաջին տիպին։

4․ Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 15 պետություն, որոնք պատկանում են վերարտադրության երկրորդ տիպին։

5․ Նշված երկրները դասավորել ըստ վերարտադրության առաջին և երկրորդ տիպի․

Կանադա, Բրազիլիա, Նիգերիա, Սուդան, Ֆրանսիա, Իսպանիա, Սինգապուր, Չիլի, Ավստրիա, Չինաստան, Մեծ Բրիտանիա, Մեքսիկա, Արգենտինա, Հունաստան, Իտալիա, Լյուքսենբուրգ, Ղազախստան, Նորվեգիա, Գերմանիա, Հնդկաստան, Չադ, Պակիստան, Մոնղոլիա, Բելառուս, Բոլիվիա, Ավստրալիա։

Առաջին տիպի
Ֆրանսիա Ճապոնիա, Պորտուգալիա Բելգիա, Ռուսաստան Գերմանիա, Կանադա Իտալիա, Չինաստան Մալթա, Ուկրաինա Նոր Զելանդիա,Իսպանիա Հունաստան

Երկրորդ տիպի
Նիգերիա Հնդկաստան, Սաուդյան Արաբիա Ալժիր, Արգենտինա Քենիա, Սիրիա Կամերում, Պակիստան

World_map_blank.png

Բազմանդամների արտադրյալը

Տեսական նյութ

Երկու բազմանդամներ բազմապատկելու համար առաջին բազմանդամի յուրաքանչյուր անդամ բազմապատկում ենք երկրորդ բազմանդամի բոլոր անդամներով, այնուհետև կատարել նման անդամների միացում:

Օրինակ՝ 

(a+b)(a-b)=a(a-b)+b(a-b)=aa+a(-b)+ba+b(-b)=a2-ab+ab-b2=a2-b2

Եթե պետք է գտնել մի քանի բազմանդամների արտադրյալը, ապա սկզբում   գտնում են դրանցից որևէ երկուսի արտադրյալը, այնուհետև ստացված բազմանդամը բազմապատկում են մնացածներից որևէ մեկով և այլն:

Օրինակ՝

(a-b)(2a+b)(3a-2b)=(a(2a+b)-b(2a+b))(3a-2b)=(a2a-b2a+ab-bb)(3a-2b)=(2a2-ab-b2)(3a-2b)=2a2(3a-2b)-ab(3a-2b)-b2(3a-2b) =2a23a-ab2a-b23a-b23a+2a2(-2b)+ab2b+b22b=6a3-3a2b-3ab2-4a2b+2ab2+2b3=6a3-7a2b-ab2+2b3

Առաջադրանքներ

1) Կատարել բազմապատկում.

1)  (x+2)(x-3)=x(x-3)+2(x-3)=x2-3x+2x-6=x2-x-6

2) (5x+1)(2x+4)=5x(2x+4)+1(2x+4)=5x2x+5×4+2x+4=10x2+20x+2x+4=10x2+22x+4

3) (3b+2)(4-b)=3b*(4-b)+2(4-6)=3b*44-3b*b+2*4-2*b=12b-3b2+8-2b=3b2+10b+8

4) (2y-5)(4y-3)

5) (3a+4)(2a-3)

6) (7z-3)(5z-2)

7) (2-4x)(1-3x)

8)(3-2x)(5x+1)

9)(4b-5c)(3b+4c)

10) (2x-5y)(3x-2y):

2) Գրեք արտադրյալը.

3) Բազմանդամը վերլուծեք արտադրիչների.

4) Կատարեք բազապատկում.

1)(4a2+5b2)(3a2-4b2)

2) (-7a3-8b3)(-a3+2b3):

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

5) Տասը լիտր աղաջուր պատրաստելու համար անհրաժեշտ է կես կիլոգրամ աղ։ Սովորողները Թթուդրիկին որքա՞ն աղ պետք է օգտագործեն՝ ութ ու կես լիտր աղաջուր պատրաստելու համար։

6) Գտնելով օրինաչափությունը՝ լրացրո՛ւ բաց թողնված թիվը՝ 8, 18, 38, 78,___, 318:

7) Գտի՛ր շրջանով ծածկված թիվը:

Подпись отсутствует

8) Կ, Ո, Դ տառերից յուրաքանչյուրին համապատասխանում է 0-ից 9 թվանշաններից որևէ մեկը: Բացի՛ր կողպեքը՝ օգտվելով հետևյալ հուշումներից․ 682 թվի մեջ թվանշաններից մեկը ճիշտ է գրված և իր տեղում է (ճիշտ կարգում է), 614 թվի մեջ թվանշաններից մեկը ճիշտ է գրված, սակայն իր տեղում չէ (ճիշտ կարգում չէ), 260 թվի մեջ թվանշաններից երկուսը ճիշտ են գրված, սակայն իրենց տեղերում չեն (ճիշտ կարգերում չեն), 738 թվի մեջ ճիշտ թվանշաններ գրված չեն, 438 թվի մեջ թվանշաններից մեկը ճիշտ է գրված և իր տեղում է (ճիշտ կարգում է):

Подпись отсутствует

Following a dream

1. When Lewis was six, his father gave him radio-controlled car and he began to win competotions, even against adults. From this very young age, Lewis dream was to become a Formula 1 driver.
2. He started go-kart racing in 1993 when he was only eight years old he won a cuple of races, and he knew that he had to win more.
3. My nme’s Lewis Hamilton and one day I want in drive your cars.’ Ron Dennis wrote in his autograph book, ` Phone me some years from now, We»ll sort something out.»
4. When Hamilton win his first go-karrt championship a few years later, Ron Dennis phoned him, and in 1999 Hamilton joined McLaren’s ‘Young Drivers` programme
5. He was 24 years old.
6.

§12.Մարմինների փոխազդեցությունը: 

§13.Մարմնի զանգված

1.Հնարավոր է արդյոք շրջապատից մեկուսացված մարմինը փոխի իր արագությունը:
Ոչ

2.Բերեք մարմինների փոխազդեցության օրինակներ:

3.Հրացանի կրակոցի ժամանակ որ մարմիններն են փոխազդում: Ինչպես է այն արտահայտվում:


Փոխազդում է հրացանը և փամփուշտը արտահայտվում է փափուշտի դուրս գալը։

4.Մարմնի որ հատկությունն է կոչվում իներտություն: Բերել այդ հատկությունը լուսաբանող օրինակներ:

5.Որ մեծությունն են անվանում մարմնի զանգված:                               

6.Ինչպես կարելի է չափել մարմնի զանգվածը:

7.Ինչ միավորներով է արտահայտվում զանգվածը:

8.Լրացնել՝

  1կգ=     գ;        1գ =      կգ;      1մգ =    գ:

9.Ինչն է զանգվածի չափանմուշը ՄՀ-ում:

10.Մարդը նավակից ցատկում է ափ: Որ դեպքում են նավակի և մարդու ձեռք բերած արագությունները իրար հավասար:

Քիմիա․ Նոյեմբերի 29-ից դեկտեմբերի 2

Տնային

Դիտել տեսանյութը. https://youtu.be/Q98_5AdWvLU

Սովորել էջ 52-57

1 . Գրե՛ք այն տարրերի հայերեն անվանումները եւ քիմիական նշանները, որոնք արտասանվում են՝ ցե, էն, էս, պէ, կուպրում, ֆեռում, արգենտում:

2. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձեւերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.

ա) կալիումի երկու եւ ծծմբի մեկ ատոմ-K2S
բ) ածխածնի ու թթվածնի մեկական ատոմ-CO

Շիրակացու օրեր

Մասնակիցներ՝ Միջին դպրոցի 6, 7, 8-րդ դասարանների սովորողներ

Ժամկետը՝ 22.11.21֊10. 12.21 Նպատակը՝ <<Շիրակացու օրեր>> նախագծի մասնակցություն, Շիրակացու խնդիրների հավաքագրում, լուծում։

Իրականացման ընթացքը՝

  • Ծանոթություն  ուսումնական նյութին(էջ՝ 78-80), յուրացում,
  • Հայ միջնադարյան մաթեմատիկական գիտության ուսումնասիրություն,
  • Ծանոթացում Անանիա Շիրակացու մաթեմատիկական աշխատություններին,
  • Շիրակացու <<Յաղագս հարցման և լուծման>> գրքի խնդիրների ուսումնասիրություն գրաբարյան և աշխարհաբարյան տարբերակներով,

7֊րդ և 8֊րդ դասարանների համար


  1. 1/3+1/4+1/6=9/12=3/4
    4/4-3/4=1\4
  2. 1/4=54
  3. 4/4=54*4=216

ՁԵՎԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ. Խոսքի մասեր

Վարժություն 1։ Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում գրաբարյան ն վերջնա-
հնչյունը հոգնակիի կազմության ժամանակ չի վերականգնվում, բայց վերա-
կանգնվում է բառակազմության ժամանակ։
Կողմ, բեռ, գառ, դուռ, մաս, թոռ, լեռ, ծունկ, ծոռ, հարս, սերմ, ձուկ, մուկ,
նուռ։

Վարժություն 2։ Առանձին սյունակներով դո՛ւրս գրել եզակի և հոգնակի
գոյականները։ Երեք եզակի և երեք հոգնակի գոյականներով կազմել նախա-
դասություններ։
Ես նայում եմ սեգ Արագած սարին,
Դարերի ձյուն կա նրա կատարին,
Ժայռեր կան այնտեղ շանթերից կիսված,
Հողմերից ծեծված, արևից կիզված,
Եվ անդունդներ կան գագաթներն ի վար
Վշտի պես խորունկ, ցավի պես խավար…
Սակայն լանջերին արև՜ է, գարո՜ւն,
Աղբյուրն է խոսում, խայտում է առուն,
Բուրմունքը թևին՝ զեփյուռն է խաղում,
Բոսոր կակաչն է հովից ծիծաղում,
Ծաղիկն է բուսնում ժայռին ու քարին,
Թեկուզ դարերի ձյուն կա կատարին,
Թեկուզ հողմածեծ գագաթներն ի վար
Անդունդներ կան մութ, վշտի պես խավար։ Վահագն Դավթյան

Վարժություն 3։ Գտնե՛լ, թե որ շարքերի բոլոր բառերի հոգնակին է կազմ-
վում –եր վերջավորությամբ։
1. բեռնարկղ, բառատետր, բնագիր, պատմագիր
2. գլխաշոր, դեղատոմս, ձկնորսանավ, ամսագիր
3. ածխակույտ, ակնաբիբ, բաժնետեր, դասաժամ
4. եզրաշերտ, թաղամաս, լաստանավ, զարդասյուն
5. մեղրամոմ, յուղաբիծ, նավթահոր, շնագայլ
6. ջրաբույս, սառցադաշտ, որմնանկար, վարելահող
7. անվաճաղ, արքայատոհմ, բնակվարձ, գետաձի
8. գիտափորձ, զոդաձող, երկաթալար, էլեկտրասարք
9. թոնրատուն, ճամփեզր, մատենացանկ, թիթեղագործ
10. մեկնակետ, մարզաձև, ջրաշիթ, ուրվագիծ

Վարժություն 4։ Գտնե՛լ, թե որ շարքերի բոլոր բառերի հոգնակին է
կազմվում –ներ վերջավորությամբ։
1. գորգագործ, որմնադիր, մեղվաբույծ, էքսկավատորավար
2. ածխահատ, գյուղատնտես, այգեգործ, երգիծաբան
3. հանդիսատես, հատապտուղ, էլեկտրամուրճ, հեքիաթագիր
4. հրուշակագործ, ձիթաբլիթ, հերթապահ, մանկաբույժ
5. պատգամ, պատճեն, ջրատար, սննդամթերք

6. տիեզերագնաց, ուղղաթիռ, փականագործ, քարայր
7. քարհատ, առակագիր, ատամնաբույժ, արգելացանց
8. բնանկար, գաջագործ, դեղասրվակ, խճանկար
9. ծաղկաբույծ, համազգեստ, հատապտուղ, մեդալակիր
10. նորաբնակ, շերամապահ, սերնդակից, վաճառատեղ

Ֆիզիկա․ Դաս — 11.   (01.11-05.11) 

Թեման՝   

      §9.Հավասարաչափ  շարժում: Արագություն:

      §10.Հավասարաչափ  շարժման արագության գրաֆիկական պատկերումը:

      Քննարկվող հարցեր.

1.Որ շարժումն են անվանում  հավասաաչափ:
Հավասարաչափ շարժումը այն շարժում է, որի ընթացքում մարմինը կամայականչ հավասար ժամանակամիջոցում անցնում է հավասար ժանապարհ:

2.Կարելի է արդյոք հավասարաչափ համարել՝

ա. ժամացույցի սլաքի ծայրակետի շարժումը,

բ. թելից կախված գնդիկի

տատանողական շարժումը,

գ. ջրի շարժումը գետում, որի 

հունը մեկ լայնանում է մեկ՝ նեղանում,

դ. մետրոյի շարժասանդուղքի շարժումը:

3.Որ մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն ՝գրել բանաձևը:

4.Ինչ միավորներով է չափվում արագությունը՝ ՄՀ-ում:
Միավորների միջազգային համակարգում որպես արագության միավոր ընդունված է այն հավասարաչափ շարժման արագությունը, րի դեպքում մարմինը 1վ-ում անցնում է 1մ ճանապարհ։ Այդ միաորը նշանակում են 1մ|վ։

5.Ինչպես որոշել հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը,եթե հայտնի է նրա արագությունը ու շարժման ժամանակը,գրել բանաձևը

6.Ինչպես որոշել հավասարաչափ շարժման ժամանակը, եթե հայտնի են մարմնի արագությունն ու ճանապարհը,գրել բանաձևը:

7.Ինչ է վեկտորը, ինչ է սկալյարը:
Այն մեծությունները

8.Արտահայտեք մ/վ — ով.

      1կմ/վ    =  ……..մ/վ ;   54կմ/ժ  =  ……..մ/վ ;

      36կմ/ժ  =  ………մ/վ ;    8կմ/ժ  =  ….…..մ/վ :

9. Ինչպես է կախված  հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը ժամանակից:

10.Ինչ տեսք ունի հավասարաչափ շարժման ճանապարհի գրաֆիկը: